یکشنبه 30 اردیبهشت 1403
خانه اسلامیت
خانه اسلامیت توسط پدر ابراهیم خان ظهیرالدوله (حاکم کرمان در دوره فتحعلیشاه قاجار) ساخته شده و متعلق به اواخر دورة قاجار می باشد. طرح اولیه این خانه نیز مانند دیگر خانه های قدیمی دارای حیاط مرکزی می‌باشد که فضاهای زندگی و انبارها و آشپزخانه در اطراف آن و در لایه های مختلف قرار دارند. با تعریض خیابان دو جبهه جنوب و قسمتی از حیاط مرکزی تخریب گردیده است ولی باقیمانده ساختمان درحال حاضر قابل سکونت بوده و مورد استفاده قرار می گیرد. باقیمانده ساختمان که شامل دو جبهه شمالی و شرقی می باشد، از نظر تزئینات دارای ارزش می باشد. خانه به صورت یک طبقه و دارای کرسی می باشد. مهمترین بخش بنا جبهه شمالی ساختمان است که از اتاقهای دودری و سه دری و تالار مرکزی تشکیل شده است. خانه اسلامیت در جوار خیابان شهدای فتح آبادان (آلاشت) و از شرق و غرب به دو کوچه پنج متری منتهی می شود. درحال حاضر مالکیت ملک فوق خصوصی بوده و از آن به عنوان منزل مسکونی مورداستفاده قرار می گیرد. تعمیرات ساختمان توسط مالک بنا صورت گرفته است.
خانه پرداختی
خانة پرداختی از بناهای دورة قاجار است که در انتهای کوچة آتشکده در خیابان زریسف واقع شده است. خانة پرداختی دارای حیاط مرکزی بوده و به صورت چهار کله ای در اطراف آب نمایی سنگی می باشد. فضاها و اتاقها در جبهه های شمالی و جنوبی و غربی بوده و در جبهة شرقی مهتابی با سکوی یک متری وجود دارد که غیرمسقف بوده و برای استفاده از آفتاب می باشد. در جبهة غربی تالاری وجود دارد که دو راهروی قرینه در طرفین آن دیده می شود. در طرفین دو راهرو ، یک اتاق 3دری و یک اتاق 2دری قرار دارد. در جبهة شمالی نیز تالاری در وسط وجود دارد. راه ارتباطی خانه به محیط بیرون از طریق راهرویی است منتهی به هشتی با شکل هندسی هشت ضلع کامل که در سقف آن کاربندی زیبایی داشته و خورشید زیبایی نیز در مرکز گنبد دارد. کاربری ساختمان در حال حاضر مسکونی می باشد که به صورت موقت در بعضی مواقع سال مورد استفاده می‌باشد. تزئینات ساختمان نیز شمسه های گچی و طرحهای ساختی بر قالبهای موجود در نماهای ساختمان و آجرکاری در پائین ساختمان می باشد. مالکیت ساختمان شخصی و تحت مالکیت آقای پرداختی است که از زرتشتیان خریداری شده است. به دلیل نگهداری خوب این بنا احتیاجی به مرمت ندارد.

این اثر در تاریخ ۱۳۸۱/۰۷/۰۷ با شماره ثبت ۶۱۱۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه منفرد
خانه محمدخان میرحسینی راین
در خیابان 17شهریور شهر راین، کوچه‌ای به‌نام کوچه شهید روحی وجود دارد که از گذشته بواسطه اسکان بزرگان و خوانین محل به "کوچه خان‌ها" معروف است. در ابتدای این کوچه، خانه محمدخان قرار دارد که متاسفانه در پی ساخت و سازهای جدید و تعریض کوچه، بخشی از آن از بین رفته است. خانه محمدخان مانند سایر خانه‌های اعیانی این کوچه دارای حیاطی مشجر است که اتاقها در دو طرف حیاط واقع شده است. ساختمان اصلی به شکل ال است که یکی از بازوهای آن متعلق به فضاهای خدماتی همچون انبار و آشپزخانه بوده که در سمت شرقی آن واقع‌اند و بازوی دیگر متعلق به فضاهای زندگی بوده است.

از نکات جالب توجه در این بنا، وجود تالاری بر روی آکس گودال باغچه با دو نیم ستون تزئین شده گچی است، و در پس این تالار اتاقی است با سقف گردپوش بر روی فیل پوشهایی که مربع اتاق را مبدل به هشتی برپای سقف نموده‌اند. ملک مذکور تحت مالکیت شخصی می‌باشد و مدارک ثبتی آن پس از طرح در جلسه شورای ثبت منطقه‌ای، جهت طی مراحل قانونی و ثبت نهایی به سازمان میراث فرهنگی کشور ارسال شده است.